موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی

رییس موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی گفت: حفظ و نگهداشت نخبگان، توجه همزمان به مرجعیت علمی و علم نافع و تاکید بر برنامه‌ها و موضوعات فرهنگی و تربیتی از محورهای مورد توجه وزارت علوم در دو سال گذشته بوده است.

به گزارش روابط عمومی موسسسه  دکتر علی‌باقر طاهری‌نیا در گفت و گو با خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا در مورد برنامه‌های وزارت علوم در دو سال گذشته توضیح داد: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در دولت سیزدهم در چارچوب اسناد بالادستی، رهنمودهای رهبر معظم انقلاب، نقشه جامع علمی کشور و سند تحول دولت، پنج اولویت را به عنوان اولویت‌های خود در این دوره تعیین و مجموع فعالیت های ستادی، سیاست گذاری و عملکرد دانشگاه ها را ذیل آنها راهبری کرده است.

وی ادامه داد: این اولویت‌ها شامل مرجعیت و دیپلماسی علمی، فناوری و نوآوری؛ آموزش، پژوهش و برونداد هدفمند؛ نوآوری فرهنگی و فرهنگ نوآوری؛ شاگرد، فناوری و نوآورپروری؛ تولید، خدمت، ثروت و سرمایه از دانش است.
 

نگهداشت نخبگان؛ محور اول برنامه‌های وزارت علوم

استاد دانشگاه تهران تاکید کرد: در چارچوب این‌ مجموعه اسناد و محورهای اصلی، موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی به عنوان کانون تفکر آموزش عالی و متولی تدوین و انعکاس عملکرد وزارت علوم و ارائه آن به شورای اطلاع رسانی دولت گزارش های دوره‌ای را به صورت فصلی و اخیرا گزارش دوسالانه‌ای را در مورد روند اجرای سیاست‌ها به شورای اطلاع رسانی دولت ارائه داده است.

وی با اشاره به سه محور در برنامه‌های وزارت علوم تاکید کرد: وزارت علوم اولویت‌های خود را در چند محور عمده سیاست‌گذاری اجرا کرده است. محور اول؛ حفظ، نگهداشت و چرخش نخبگان است که این امر مبتنی بر نیاز و دغدغه جامعه و خانواده هاست. این اولویت در سطح سیاست گذاری، برنامه ها و اقدامات اجرایی شده است.

وی با اشاره به مصادیق اجرایی این محور گفت: نظام مدیریتی حاکی از جوانگرایی در وزارت علوم است‌ تا از ظرفیت نخبگان استفاده و اهداف نگهداشت آنها محقق شود، البته تکریم پیشکسوتان هم فراموش نشده و دعوت از آنها در مناسبت های مختلف نشان دهنده این امر است. معمولا آیین تکریم و معارفه روسای دانشگاه‌ها با دعوت از روسای ادوار دانشگاه ها انجام می شود؛ بنابراین جوانگرایی مدیریتی و تکریم از پیشکسوتان سیاست اجراشده وزارت علوم بوده و ترکیب شورای معاونان وزیر علوم نیز گواه این امر است.
 

تلاش برای نگهداشت استادان جوان

معاون وزیر علوم دومین اقدام اجرای این اولویت را حمایت از استادان جوان دانشگاه دانست و افزود: استادان جوان، پژوهشگران و اعضای هیات علمی یکی از اقشار در معرض مهاجرت هستند و وزارت علوم برای نگهداشت آنها در حد توان از جهت مالی و مدیریتی تلاش کرده است‌. در همین زمینه اخیرا از ۶ هزار استاد تازه استخدام شده (طی ۵ سال اخیر) با اعطای پژوهانه ویژه حمایت شد که میزان این پژوهانه در برخی رشته ها تا ۱۰۰ میلیون تومان بود.

وی یکی دیگر از اقدامات را استقرار نظام سنجش و انگیزش اعضای هیات علمی برشمرد و افزود: این نظام برای تقویت انگیزه در اعضای هیات علمی در موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی تدوین شد. همچنین افزایش مجموعه پایه‌های تشویقی برای اعضای هیات علمی به ۶۰ پایه از دیگر اقدامات بود و به این معناست که هر چه عضو هیات علمی بیشتر تلاش کند، بیشتر از او حمایت می شود.

طاهری‌نیا تصریح کرد: پایه‌های تشویقی که جدیدا ابلاغ شده از جامعیت برخوردار است و تلاش‌های استادان رشته‌های مختلف در علوم انسانی، علوم پایه، کشاورزی و محیط زیست در زمینه فعالیت‌های مختلف شامل طرح پژوهشی، کرسی نظریه پردازی، مقاله، فعالیت های فرهنگی و غیره را دربرمی‌گیرد که این امر نشان‌دهنده توجه به انگیزه اعضای هیات علمی در برنامه‌ریزی‌هاست.

رییس مجمع پژوهشگاه های کشور، حمایت از نخبگان و رتبه های برتر کنکور را نیز در راستای حفظ و نگهداشت نخبگان برشمرد و افزود: در این زمینه وزارت علوم، از رتبه های زیر ۲۰۰ آزمون سراسری با اعطای بورس حمایت می کند تا هم رشته های خاص و رشته های علوم انسانی و علوم پایه تقویت شود و هم رتبه های برتر کنکور انگیزه ماندگاری در کشور داشته باشند.

تدوین آیین‌نامه تالیف کتب درسی

طاهری‌نیا یکی دیگر از مصادیق توجه به موضوعات فرهنگی و تربیتی را در این دوره وزارت علوم تدوین آیین‌نامه تالیف کتاب های درسی برشمرد و تاکید کرد: کتاب درسی نماد محتوا و یکی از سه ضلع یاددهنده، یادگیرنده و محتواست‌. کتاب درسی کارکرد ویژه رسانه‌ای، آموزشی و تربیتی دارد و فراتر از انتقال دانش تخصصی، کارویژه آموزشی تخصصی و تربیتی برای آن وجود دارد؛ برای اینکه بتوانیم این کارویژه تخصصی را احیا کنیم، آیین‌نامه ای را برای تالیف کتب درسی تدوین کردیم که به‌زودی ابلاغ می‌شود.

وی افزود: در حالی که در شرایط موجود در برخی رشته‌ها با فقر کتاب درسی تالیفی روبرو هستیم و کتاب‌ها بیشتر ترجمه و ناقص هستند، استادانی که بر اساس این آیین نامه کتاب بنویسند، به شکل خاص حمایت می شوند.

استاد دانشگاه تهران توضیح داد: بر اساس این آیین‌نامه در هر رشته‌ای که کتاب تالیف می‌شود، استاد باید به مباحث هویتی و تمدنی هم توجه کرده و به پیشینه‌های تاریخی ایرانی آن هم اشاره کند تا به دانشجو انگیزه، امید و هویت بدهد.
 

توجه توأمان به مرجعیت علمی و علم نافع

رییس موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی، محور سوم را توجه توأمان وزارت علوم به مرجعیت علمی، توسعه علم نافع و حل مشکلات کشور از طریق روش‌های دانش بنیان دانست و گفت: وزارت علوم در این دوره هم به تولید علم نافع برای حل مشکلات کشور توجه دارد و هم به ضرورت کسب مرجعیت علمی‌، طوری که هیچ کدام نباید تحت شعاع دیگری قرار بگیرد.

طاهری‌نیا تاکید کرد: وزارت علوم برای تولید علم نافع مبحث بورس صنعت و آموزش هدفمند و مهارتی و سامانه نان را ایجاد کرده و توسعه داده است و به موازات آن به تولید علم در مرزهای دانش و حمایت از دانشمندان برتر و ۱ درصد و ۲ درصد با اعطای پژوهانه ویژه ای پرداخته است‌.

وی گفت: نتیجه تلاش برای کسب مرجعیت علمی نمایه سازی نشریات داخلی در نمایه های بین المللی مانند اسکوپوس و وب‌اوساینس است‌.